sakuma nobumori (සකුමා නොබුමොරි)

  

SAKUMA Nobumori (佐久間信盛)

සකුමා නොබුමොරි (1528- 1582)

ඔහු ඕවරි පළාතේ උපත ලැබූ අතර ඔදා නොබුහිදෙට  සේවය කළේය. ඔහු තරුණ නොබුනාගාගෙ ප්‍රධාන අණදෙන නිලදාරියා ලෙස පත් කරන ලද අතර, පවුලේ ප්‍රධානියාගේ තනතුර  පිළිබඳ ඔහුගේ ගැටලු පවතින කාලය තුළ ඔහු නිරතුරුවම නොබුනගාගේ පැත්තේ සිටියේය.ඔදා නොබුයුකි විසින් ආරම්භ කරන ලද කැරැල්ලකදී ඔහුනොබුනගා  වෙනුවෙන් සටන් කළේය. පසුකාලීනව රජ වාසලේ  ඉහළම තනතුරු  ඔහුට හිමිවූ අතර පසුපස ආරක්ෂකව මෙහෙයවීමේ විශිෂ්ටත්වය වෙනුවෙන් ඔහු නම් කරන ලද්දේ 'ශිරිසෝකි සකුමා' (පසුනොබසින සකුමා) යනුවෙනි.

 නොබුනාගා අනුගමනය කරමින් විවිධ සටන් වලදී ඔහු ඔදා පවුලේ සෑම සටනකටම පාහේ සහභාගී වූ අතර ඔමී පළාතේ රොක්කාකු වංශයට එරෙහි සටනේදී කැපී පෙනෙන යුද සේවාවක් පෙන්නුම් කළේය. නිදසුනක් වශයෙන්, මිට්සුකුරි-ජෝ බලකොටුව(මලිගව)  අල්ලා ගැනීම සහ නාගෂිමා ඉක්කෝ ඉක්කි සටන (නාගෂිමා හි ඉක්කෝ නිකාය අනුගාමිකයන්ගේ නැගිටීමක්) සහ එචිසන් පළාතේ ඉක්කෝ ඉක්කි සටන. අසායි වංශය ඔඩා වංශයට එරෙහිවූ  පසු ඔහු කත්සුඉඑ ශිබතා සමඟ දකුණු ඕමි නගරය යටත් කර ගත්තේය. හයි 154 (1571 දී) විශාල යුද ජයග්‍රහණයක්  සිදු කළ අතර, එබැවින් ඔහුට 1571 නොවැම්බරයේදී ඔමි පළාතේ කුරිතා  ප්‍රාන්තය චිගියෝ-චි (භූමිය) ලෙස ලබා දෙන ලදී.

(1572 දී) මිකතාගහරා සටනේදී, නොබුමෝරි, හිරොහිදෙ හිරතෙ  සමඟ එක්ව තවත් මිනිසුන් 3,000 ක් සමඟ තොකුගාවා ඉයාසු   සොල්දාදුවන් 8,000 ක් ශක්තිමත් කළ නමුත් තකෙඩා වංශයේ 27,000ක හමුදාවක්   දුටු විගස සකුමා නොබුමොරි  කිසිදු සටනකින් තොරව පසුබැස ගියේය. එම ශක්තිමත් කිරීමේ හමුදාවන්හි ජෙනරාල්වරයකු වූ හිරෝහිදෙ සටනේදී මිය ගියේය.

1573 අගෝස්තු මාසයේදී  නොබුනාගා විසින්   අසකුරා යොසිකාගේ හමුදාවට පහර දෙන ලදී. ඔවුන්  යුධ පිටියෙන් පැන ගියේය. නොබුමෝරි ඔවුන්ගේ හැසිරීම දැක කියා සිටියේ, “ඔබ කුමක් කීවත්, අප වැනි විශිෂ්ට ජයග්‍රහණ කිසිවෙකුට ලබා ගත නොහැකි වනු ඇත” යනුවෙනි.

1576 දී, හොන්ගන්-ජි පන්සල අල්ලා ගැනීමේ සටනේ අණදෙන නිලධාරි නයෝමාසා ගේ අභාවයෙන් පසු, නොබුමෝරි අණ දෙන නිලධාරියා ලෙස කටයුතු කළ හ. නමුත් හොන්ගන්-ජි පන්සලේ දැඩි ප්‍රතිරෝධය හේතුවෙන් සටන අවහිර විය. වසර 10 ක යුද්ධයෙන් පසු, නොබුනාගා අධිරාජ්‍ය 1580 දී හොන්ගන්-ජි පන්සල සමඟ සම්මුතියක් ඇති කර ගත්තේය. මේ වන විට සකුමා ඔදා  පවුල අතර විශාලතම හමුදාවේ අණදෙන්නා විය.

1580 අගෝස්තු මාසයේදී ඔහුට කරුණු 19 කින් සමන්විත නොබුනාගා වෙතින් දඩුවම් ලිපියක් ලැබුණු අතර ඔහුව මාලිගාවෙන්  පිටුවහල් කරන ලදී. කෝයා සහ ඔහුගේ පුත් සකුමා නොබුහිදෙ සමඟය. ඔදා පවුල තුළත් ඉන් පිටතත් කම්පනයට පත්වූයේ ඔහු හදිසියේම ෆුඩායි (පාරම්පරික නිලදාරීන් ) අතර ඉහළම තලයේ සිටි රොෂින් (පැරණි රැඳවුම්කරු) තනතුරෙන් ඉවත් කිරීම සහ විශාලත මහමුදාවකගේ අණ දෙන නිලධාරියා ලෙස සේවයෙන් පහ කිරීමය. ඊට පසු ඔහු දකුණට ගියේ ඔහුට මාලිගාවේ රැඳී සිටීමට අවසර නොලැබුණු බැවිනි. කෝයා සහ සකුමා පවුලේ රැඳවියන් නොබුමෝරි සහ ඔහුගේ පුතා අතහැර ගියහ. ඔවුන් පිටව යන විට ඔවුන් සමඟ සිටියේ ස්වල්ප දෙනෙක් පමණක් බව පැවසේ. නොබුමෝරිගෙන් පසු කිංකි ප්‍රදේශයේ විශාලතම බලකායට නායකත්වය දීමට පැමිණි පුද්ගලයා අකෙචි මිත්සුහිදෙ වන අතර, මෙම පිටුවහල් කිරීම බොහෝ විට හොනෝජි සිද්ධියට සම්බන්ධ යැයි කියනු ලැබේ.

..ඔදා නොබුනගා විසින් දෙන ලද ලිපිය..

(1)සකුමා නොබුමොරි සහ ඔහුගේ පුත් නොබුහිදෙ       තෙනොජි හි වසර 5ක් නැවතී සිටියද කිසිදු කාර්යක්   ඉටුනොකරන ලදී.මිනිසුන් ඔබලාව සැක කරනවා  මටත් එහෙම හිතෙනවා. 

(2)  ඉටු කර නැති නොබුමොරි සිතන්නේ කුමක්දැයි මම අනුමාන කරන්නම්,ඔබ සිතන්නේ ඉෂියමා හොන්ගන්-ජි පන්සල මහා සතුරෙකු බවත්,ඔබ සටන් නොකළත් වසර කිහිපයකින් එය නොබුනගාගේ බලයට යටත් වන බවය.ඔබ මාලිගාව ආරක්ෂා කරනවානම් සටන් කරන්න.මෙය රණශුරයෙකුගේ මාර්ගය නොවේ.ජග්‍රාහී අවස්ථාවක් සොයාගැනීමෙන් පසු සටනක් කිරීම නොබුනගගේ සහ සකුමගේ අභිප්‍රාය වනු ඇත,නමුත් ඔබේම අත්තනෝමතික අදහස් මත පදනම් වූ ඕනෑම දිග්ගැස්සුන සටනකට දිගටම අනුගත වීම නිෂ්ඵල වැඩකි.

(3) අකෙචි මිත්සුහිදෙගේ ජයග්‍රගණය විශ්මජනක වන අතර ඔහුට ගෞරවය හිමිවන අතර තොයෝතොමි හිදෙයොෂිගේ සේවයද අසම සමය.සුනේඔකි අකෙදා සතුව කුඩා හමුදාවක් ඇති නමුත් ඔහු වේගයෙන් සෙත්සු හකුමා මලිගේය අල්ලාගෙන ඔහුගේ ගෞරවය දිනා ගත්තේය.එම ආකාරයේ සේවාවක් කිරීමට ඔබ පෙළඹ විය යුතුය.

(4 )ශිබතා කත්සුඉඑ මෙම සොරකම් (කැරලිකාර භික්ෂුන්)කරුවන්ගේ ජයග්‍රහණ ගැන අසා ඔහුගේ කීර්තිය ගැන කනස්සල්ලට පත්වූයේ. ඔහුට මුළු එචිසන් පළාතම හිමිව තිබියදීත් සැලකිය යුතු ජයග්‍රහණ නොලැබුණු හෙයින් ඔහු මෙම වසන්තයේ දී කගා පළාත ආක්‍රමණය කර යටත් කර ගත්තේය.

5 තමන්ගේ  හමුදා  බලය ගැන විශ්වාසයක් නැති අය උපාය මාර්ග පිළිසිඳ ගැනීම, ඔවුන් හිඟ දේ වාර්තා කිරීම සහ මගේ යෝජනා ඉල්ලා සිටීම, නමුත් ඔබ අවුරුදු පහක් තිස්සේ මේ දේවල් කර නැත.

(6) නොබුමෝරිගේ යොරිකි (සහකාර අණදෙන නිලධාරී) තොමොමුන් යසුදාගේ ලිපියක් පවසන්නේ ඔබ හොන්ගන්-ජි පන්සලෙහි පිහිටුවා ඇති නැගිටීමේ සතුරා පරාජය කළහොත් අනෙක් කුඩා මාලිගාවල ඉතිරි අය පලා යන බවත්, එම ලිපියේ නොබුමෝරි සහ නොබුහයිඩ් මුද්‍රා ඇති බවත්ය. ඔබ කිසි විටෙකත් එවැනි දෙයක් වාර්තා කර ලිපියක් යවා නැත, එයින් අදහස් කරන්නේ ඔබ ඔබේ දුෂ්කර තත්වයෙන් මිදීමට සාධාරණ හේතුවක් සහ නිදහසට කරුණක් ඉදිරිපත් කරන බවයි, එසේ නොවේ ද?

(7) නොබුමෝරි විශේෂ ප්‍රතිකාර ලබා ගනී. නෙගොරොෂු (නෙගෝරෝ-ජි පන්සලේ සන්නද්ධ පූජකවරුන් කණ්ඩායමක්) ඇතුළුව, මිකාවා පළාත, ඕවාරි පළාත, ඔමි පළාත, කවාචි පළාත, ඉසුමි පළාත සහ කී පළාත වැනි පළාත් හතකින් ඔහුට යොරිකි (mounted warriors) ලබා දෙන ලදී. ඔබට කිසිදු සටනක් පරාජය  විය නොහැක යුතුය.

(8)නොබුමොතො මිෂුනෝගේ මරණයෙන් පසු මම ඔබට කාරියා ලබා දුන්නෙමි. ඔබ කිසිවෙකුගේ අනුදැනුමකින් තොරව මිසුනො හි පැරණි රැඳවියන් පිටුවහල් කළ අතර, අවසානයේදී මිෂුනෝ ඔබේ සෘජු පාලනය යටතට පත් කිරීම කෝපයට කරුණකි.

(9) ඔබ යමසාකි කලාපයට ද එසේමය. මෙන්න, කාරියාහි සිදු වූ දේමයි

(10) ඔබ ඔබේ හමුදාවේ ප්‍රමාණය  වැඩි කළහොත්, ඔවුන්ට යොරිකි ලබා දෙන්නේ නම් හෝ ඒවා ඔබේ සේවයට බඳවා ගන්නේ නම් එය තේරුම් ගත හැකිය, නමුත් ඔබ මේ දේවල් කර නැත. 

(11) පසුගිය වසරේදී, අපි අසකුරා පරාජය කළ විට, ඔබ සටනේදී ඔබගේ නරක පුරෝකථනය සඳහා බැණ වැදුනද, ඔබේ නීත්‍යානුකූල භාවය ගැන ඔබ අවධාරනය කළ අතර, එපමනක් නොව, ඔබ ඔබේ ස්ථාවරය උල්ලංගනය කරමින්, නොබුනාගාගේ ගෞරවය කෙලෙසීය. 

(12) ජින්කුරෝ (නොබුහිදෙ ) ට එරෙහි චෝදනා ලැයිස්තුව නිමක් නැත.

(13) පුළුල් ලෙස කිවහොත්, ඔහුට ආරම්භය අසීරුය. සතුටු කිරීමට අසීරු ය, යහපත් මිනිසුන් ඔහුගේ සේවයට නොගනී. ඊට අමතරව, ඔහු තම සේවය නිසි ලෙස ඉටු නොකරන විට, මේ දේවල් සිදුවන්නේ පියා හෝ පුතා රණශූරයෙකුගේ මාර්ගය තේරුම් නොගන්නා බැවිනි.

(14) ඔබ ප්‍රධාන වශයෙන් යොරිකි(අශ්ව භට) සේවයේ යොදවා ඇති අතර යොරිකි භාවිතා කරන්නේ වෙනත් රණශූරයන් සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වීම සහ සටන් වලදී හමුදා සේවා සඳහා පමණි,  ඔබ  භූමිය නිෂ්ඵල ලෙස භාවිතා කරමින් එය නාස්ති කරයි.

(15) නොබුමෝරිගේ යොරිකි  නොබුහිදෙ තබාගෙන  සිටිති. ඔබේ අවබෝධය ගැන පුරසාරම් දොඩමින් සහ සාමාන්‍ය ක්‍රියාවක් කළත්, පුළුන් ගොඩක සඟවා ඇති ඉඳිකටුවක් මෙන් ඔබේ කාර්ය අපහසු විය.

(16) නොබුනාගා පාලන කාලය  ආරම්භ වී වසර 30 ක් ඔබ මට සේවය කර ඇති අතර, ඔබේ ජයග්‍රහණ අසමසම යැයි කියනු ලබන සේවාවන් ඔබ කිසි විටෙකත් කර නැත.

(17) නොබුනගාගේ ජීවිත කාලය තුළ, මම  සටනක් අහිමි වූ කාලය වූයේ පසුගිය වසරේ මිකතගහරා සටන සඳහා ශක්තිමත් කිරීම් යවන ලද අතර, යමෙකු ජයග්‍රහණය කර යමෙකු පරාජයට පත්වීම සාමාන්‍ය දෙයකි. ඉයාසු නිසා ඔබ පසුපසට වැටුණත්, ඔබේ සහෝදරයන් හෝ පවුලේ අය හෝ ඔබේ ෆුඩායි කෙනෙක් යුධ පිටියේදී මියගොස් තිබුණා නම්, ඔබ වාසනාවකට මෙන් මළවුන්ව පලවා හැර ඇති බැවින් මිනිසුන් ඔබව සැක නොකරනු ඇත. ඊට අමතරව, ශක්තිමත් කිරීමේ තවත් අණ දෙන නිලධාරියෙකු වූ හිරෝහිදෙ  හිරතෙ  මිය ගිය බව දුටු පසු පවා ඔබ සන්සුන්ව සිටි බව සලකන විට ඔබ නොසැලකිලිමත් වූ බව පැහැදිලිය.

(18) මේ සියල්ලෙන් පසු, ඔබ කළ යුතුව ඇත්තේ ඔබේ ගෞරවය සනාථ කිරීමට හෝ යුධ පිටියක මියයාමට යම් සතුරෙකු පරාජය කිරීමයි.

(19) ඇත්ත වශයෙන්ම, නොබුමෝරි සහ නොබුහයිඩ් පූජක තන්ත්‍රයට ඇතුළු වී හුදෙකලා විය යුතුය. සමාව ඉල්ලා නිරන්තරයෙන් අයැදීමට.

  කෙසේ වෙතත්, මෙම ලිපිය නොබුමෝරිට තම ජීවිතයේ ඉතිරි කාලය සඳහා හුදෙකලා වීමට හෝ ඔහුගේ ජීවිතයේ අවදානම අනුව ජයග්‍රහණ ලබා ගැනීමෙන් ඔහුගේ ගෞරවය නැවත ලබා ගැනීමට තෝරා ගැනීමට ඉඩ දී ඇති අතර, එබැවින් පිටුවහල් කිරීම ඔහුගේ තේරීම වූ අතර නොබුනගා නොකළ බව සැලකිල්ලට ගත යුතුය.