The battle of ANEGAWA (අනෙගාවා සටන )

 

The battle of ANEGAWA (姉川の戦い)

අනෙගාවා සටන 

  අනෙගාවා සටන යනු අනෙගාවා කවරා,අසායි-වංශය, ඔමි පළාත (වර්තමාන නොමුරා-චෝ, නාගහමා නගරය, ෂීගා ප්‍රාන්තය (කලින් නොමුරා, අසායි-මචි, හිගෂිඅසායි-වංශය) අවට සිදු වූ සටනයි. 1570 අගෝස්තු 9 වන දින සෙන්ගොකු කාලය තුළ.

ඔදා සහ අසායි දෙපාර්ශ්වයම මෙම සටන 'නොමුරා සටන' ලෙසත්, අසකුරා පාර්ශ්වය එය හැඳින්වූයේ 'මිතමුරා සටන' ලෙසයි.

'අනෙගාවා සටන' යන නම තෝ කුගාවා පවුල විසින් පමණක් භාවිතා කරන ලදී. සටන පිළිබඳ විස්තර "නොබුනාගාගේ චරිතාපදානය" පොතේ සොයාගත හැකි නමුත් ඒවායින් බොහොමයක් ඇත්තේ කෙටි තොරතුරු පමණක් වන අතර සටන පිළිබඳ අපැහැදිලි තොරතුරු රාශියක් ඇත.

සටන ආරම්භ වූ ආකාරය....

ඕවරි පළාතේ (අයිචි ප්‍රාන්තයේ බටහිර කොටස) වැඩවසම් ස්වාමියෙකු වන ඔදා නොබුනාගා , සුරුගා පළාතේ ඉමාගාවා වංශයට එරෙහිව සටන් කොට සයිතෝ වංශයෙන් මිනෝ පළාත අල්ලා ගත් අතර පසුව ඔවුහු අගනුවරට යාම සඳහා ඔමී ආක්‍රමණය කළහ. ආක්‍රමණයට පෙර, ඔහුගේ සහෝදරිය ඔයිචි ආර්යාව, කිතෝමි පාලනය කළ නාගමාසා අසයි සමඟ විවාහ වී අසායි සහ ඔදා වංශය අතර සම්බන්ධතාවයක් ඇති කර ගත්තේය. අසායි වංශයෙන් ශක්තිය  ලබා ගත් නොබුනාගා, දකුණු ඕමි ප්‍රදේශයේ බලවත් වැඩවසම් ස්වාමිවරුන් මෙන්ම නොබුනාගා සහ අසායි වංශයේ (කන්නොන්ජි  සටන) පොදු සතුරෙකු වූ යොෂිකාතා රොකාකුගේ මවුපියන් සහ දරුවා පරාජය කරන ලදී. 

පසුව, 1570 ජුනි මාසයේදී නොබුනාගා පළාතේ අසායි වංශයට එරෙහිව එචිසන් පළාත ආක්‍රමණය කිරීමට පටන් ගත් අතර, ඔහු සමඟ ගැටුමක් ඇති කර ගැනීමට හැකි විය. 

අධිපති තත්ත්වය මුළුමනින්ම වෙනස් වූ අතර ඔදා නොබුනාගා හදිසියේම පහරකෑමට ලක්වීමෙන් පසු අර්බුදයකට ඇද වැටුණි. කෙසේ වෙතත්, ඔහු යන්තම් බේරුණේ  'කනගසාකි සටන' මගින් වන අතර එය ඔහුගේ සතුරන්ගේ මංමුලා සහගත සටනකි.

යුද්ධය පැතිරීම...

    නොබුනාගා මෙම පළිගැනීමේ සටනට සන්නද්ධව කිතෝමි දක්වා ගමන් කළේය. ඔහුගේ හමුදා බලයට බිය වූ සකාතා  හිදෙමුරා හෝරි වැනි තුවක්කු රණශූරයන් නොබුනාගාට විකුණා දැමූහ. අසායි වංශයේ කඳවුර වූ ඔදානි-ජෝ බලකොටුව දක්වා පැමිණෙමින් සිටි ඔදා භටයින්ගේ උත්තරීතර අණ දෙන නිලධාරියා ලෙස යෝෂිකාගේ අසකුරා ඔහුගේ එක් වංශයක් වන කගතකේ අසකුරාගේ නායකත්වයෙන් යුත් හමුදා පිටත් කර හැරියේය. අනෙක් අතට, ඉයාසු තෝකුගාවාගේ හමුදා අගෝස්තු 8 වන දින නොබුනාගා වෙත පැමිණියහ. අනෙගාවා ගඟ හරහා අසායි සහ අසකුරා යන අය 17,000 ක් වූ බව කියති.

  තෝකුගාවා භට පිරිස් අසකුරාට මුහුණ දුන් අතර ඔදා අසායිට මුහුණ දුන් අතර මෙම සටන සිදුවිය. පළමුවෙන්ම, තෝකුගාවා පැත්තේ සිටඔදත්සුගු සාකායි සහ නොබුකි ඔගසවරා යන හමුදා අසකුරා හමුදාවන්ට පහර දුන් අතර පසුව සටන ආරම්භ විය. අසකුරා සහ අසායි භටයින් අඩු ශක්තියක් තිබුණද, අසායිගේ ඉහළ පෙළේ කසුමාසා ඉසොනෝගේ නායකත්වයෙන් යුත් ඔදා හි ඉහළම මසාහිසා සකායි, සුනෝකි ඉකෙදා, තොයෝතොමි හිදෙයෝශි සහ ශිබතා කත්සුඉඑ  යන කණ්ඩායම් එකින් එක බිඳ දැමූහ. හමුදා සංචිත ස්ථර දහතුනෙන්.

එම ප්‍රහාර පහත පරිදි විස්තර කිරීමට තරම් දරුණු විය: 'දරුණු ප්‍රහාරවලදී, මිතුරා හෝ සතුරා,  කිමිදුම්කරුවන්  කිමිදීම,වැනි මට හැඟීමක් ලබා දෙයි, ඔවුන්ගේම ආකාරයෙන් හුස්ම ගන්න.'

කෙසේ වෙතත්, යොකායාමා-ජෝ බලකොටුව වටේට ඔදාගේ පසුපස ආරක්ෂක භටයෙකු ලෙස වට කළ යොෂිමිචි ඉනාබා සහ අනෙකුත් රණශූරයෝ අර්බුදයෙන් ඔවුන් බේරා ගැනීමට ඉක්මන් වූහ.

අනෙක් අතට, තෝකුගාවා සමඟ සටන් කරමින් සිටි අසකුරා භට පිරිස් තෝකුගාවා භට පිරිස් අභිබවා ගියහ. කෙසේ වෙතත්, යොෂිකාගේ අසකුරා පැහැදිලි කළ නොහැකි හේතුවක් නිසා පෙරමුණට නොගිය අතර එය චිත්ත ධෛර්යය අඩු කළේය.තෝකුගාවා භට පිරිස් සහ ඉයාසු තෝකුගාවාගේ ප්‍රධාන බලකාය ඔවුන් පසුපස ගිය අතර, අසකුරා හමුදා අවසානයේදී අහිමි විය.

ඉතෙත්සු ඉනාබා සහ යෝකොයාමා-ජෝ බලකොටු වෙත පහර දුන් බොකුසෙන් උජිඉඑ සහ මොරිනාරි ඇන්ඩෝ වැනිතෝකුගාවා පාර්ශවයට අයත් අය ඔඩා හමුදා ශක්තිමත් කිරීම සඳහා එතැනට දිව ගොස් අසායිගේ අවදානමට ලක්විය හැකි පැත්තට පහර දුන් අතර අවසානයේදී අසායි භටයින් කඩා වැටීමට පටන්ගත්හ. එහි දකුණු පැත්ත. අසායි සහ අසකුරා භටයින්ට හොක්කෝකු ඔකාන්  මාර්ගයට පලා යාමට සිදුවිය.

එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, හඹා යාමේ ප්‍රහාර හේතුවෙන් ජීවිත හානි රාශියක් සිදුවිය. සටන උදේ පහට ආරම්භ වී දහවල් දෙක දක්වා පැවතුන අතර ඇස්තමේන්තුගත මරණ සංඛ්‍යාව අසායි සහ අසකුරා පැතිවලින් 1,800 ක් සහ ඔඩා සහ ටොකුගාවා පැතිවලින් 800 ක් වූ අතර තුවාල ලැබූවන්  තුන් ගුණයකින් වැඩි විය.යුධ පිටිය අසල පිහිටා තිබූ 'චිබාරා' සහ 'චිගාවා' යන ස්ථානවල දරුණු සටනක් විය.

   

මෙම සටනේදී නොබුනාගා පාර්ශවයට  ජය හිමිවිය.