The battle of nagashino (නගශිනෝ සටන )

The battle of nagashino

නගශිනෝ සටන 

  නාගෂිනෝ සටන (නාගෂිනෝ නො තතකයි ) 1575 දී ජපානයේ මිකාවා පළාතේ ෂිතාරබරා තැනිතලාවේ නාගෂිනෝ බලකොටුව  අසලදී සිදුවිය.
 ඔකුදයිරා සදමාසා නැවත තෝකුගාවා සමඟ එක්වන විට තකෙදා කත්සුයෝරි මාලිගාවට පහර දුන් හ. 
තකෙදා කත්සුයෝරි ජුනි 16 වන දින මාලිගාවට පහර දුන් අතර,  පතල් කම්කරුවන් යොදා ගනිමින් තාප්ප යට උමං මාර්ගයක්, ගංගා හරහා සමුරායිවරුන් ප්‍රවාහනය කිරීම සඳහා බෝට්ටු යොදා ගනු ලැබීය. ජුනි 22 වන දින වටලෑම අවහිරයක් බවට පත්විය.

තෝකුගාවා ඉයාසුගේ දියණිය හා  සදමාසාගේ බිරිඳ කමේහිම්, මාලිගාව ආරක්ෂා කිරීමට උදව් කළාය, ඇය තෝරි සුනේඒමන් යවා උදව් ලබා ගත්තාය, ශක්තිමත් කිරීම් ඉල්ලා ඇය තම පියාට ලිපියක් යවයි. තෝරි සුනේඒමන් ඔකාසාකි වෙත ළඟා වූ අතර, ඉයාසු සහ නොබුනාගා උදව්  කිරීමට පොරොන්දු වූහ. පසුව, තෝකුගාවා ඉයාසු සහ ඔදා නොබුනාගා යන දෙදෙනාම  කත්සුයෝරි පරාජය කිරීමට සදමාසාට සහාය වීමට හමුදා යැවූහ. 

එම පණිවිඩය නැවත මාලිගාවට ගෙන යමින් සිටි තෝරි සුනේඒමන් අල්ලාගෙන මාලිගාවේ බිත්ති ඉදිරිපිට කුරුසියක එල්ලා තබන ලදී. තෝකුගාවා-ඔදා  හමුදා පැමිණෙන තෙක් ඔකුදයිරා සදමාසා බලකොටුව ස්ථීරව තබාගෙන සිටියේය.

සටන...

  

  ශින්චෝ කොකකි ග්‍රන්ථයට අනුව, 1575 ජුනි 28 වන දින, නොබුනාගා සහ ඉයාසු විසින් කත්සුයෝරි විසින් මාලිගාව වටලනු ලැබීම වළක්වා ගැනීම සඳහා සෙබළුන් 38,000 ක් ගෙන එන ලදී. තකෙදාගේ මුල් සෙබළුන් 15,000 න්, මෙම සටනේදී ඔදා-තෝකුගාවා හමුදාවට මුහුණ දුන්නේ 12,000 ක් පමණි. ඉතිරි 3,000 දෙනා වටලෑම දිගටම කරගෙන ගියේ මාලිගාවේ බලකොටුව ඉදිරියට යාම හා සටනට එක්වීම වැළැක්වීම සඳහා ය. ඔදා සහ තෝකුගාවා තම මිනිසුන් තැනිතලාව හරහා කුඩා දිය පහරක් වන රෙන්ගො-ගාවා(ගඟ)පිටුපස ස්ථානගත කළහ.තකෙදා වංශය අශ්වාරෝහකයන මෙමගින් මන්දගාමී වනු ඇත.

ඔදා නොබුනගා ඊළගට ඔහුගේ තුවක්කුකරුවන්(arquebusiers) ආරක්ෂා කර ගැනීමට උත්සාහ කළ නොබුනාගා සිග්-සැග් රටාවකින් ලී වැටවල් ගණනාවක් ගොඩනඟා,තකෙදා අශ්වාරෝහක හමුදාවන්ට  වලින් පහර දීමට ඔහුගේ තුවක්කුකරුවන් පිහිටුවා ගත්තේය. අශ්වාරෝහක බලය බිඳ දැමීමට ඔවුන්ට හැකි විය.

ඔදාගේ හමුදාවන්ගෙන්, තුවක්කුකරුවන් 10,000 ක් හොඳම දක්ෂ වෙඩික්රුවන්  3000 ක් සමඟින්, ඔවුන් සාසා නරිමාසා, මඑදා තොෂිඉඑ සහ හොන්දා  තදකත්සුගේ අණ යටතේ බලකා තුනකට ඇතුළත් කරන ලදී.  සකුමා නොබුමෝරි,ෂිබාතා කත්සුඉඑ සහ හෂිබා හිදේයෝෂි වම් පැත්ත ආරක්ෂා කළහ.

   තකෙදා කත්සුයෝරි 3,000 ක කණ්ඩායම් පහකින් තම හමුදාව සංවිධානය කළ අතර, ඔහුගේ දකුණු පසින් බාබා නොබුහාරු, මධ්‍යයේ නයිතෝ කියොනාගා, වම් පසින් යමගාතා මසකගේ, කණ්ඩායමේ කත්සුයෝරි සහ තකෙදා නොබුසානේ යටතේ අවසන් කණ්ඩායම වටලෑම දිගටම කරගෙන ගියේය.

  තකෙදා හමුදාව වනාන්තරයෙන් මතු වූ අතර ඔදා-තෝකුගාවා තුවක්කුකරුවන්  මීටර් 200 සිට 400 දක්වා (යාර 219 සිට 437 දක්වා) හමු විය. කෙටි දුර, තකෙදා අශ්වාරෝහකයන් අධික වර්ෂාව නිසා  ගිනි අවි  නිෂ්ඵල වනු ඇතැයි උපකල්පනය කරන ලදී. 

    අශ්වයන් දිය පහර තරණය කිරීම මන්දගාමී වූ අතර සතුරාගේ මීටර් 50 ක් (යාර 55) ඇතුළත ඇළ දොළ තරණය කරද්දී වෙඩි තබා ඇත. මෙය අශ්වාරෝහකයන්ගේ සන්නාහයට විනිවිද යාමට ඇති ප්‍රශස්ත දුර ලෙස සැලකේ. සාමාන්‍ය මිලිටරි උපාය මාර්ගයේදී, අශ්වාරෝහක බලකායේ සාර්ථකත්වය රඳා පවතින්නේ පාබල සේනාංකය බිඳ දැමීමේ තරාතිරම මත ය. කෙසේවෙතත්, පාබල හමුදාව බිඳී නොගියහොත් අශ්වාරෝහකයන් බොහෝ විට අසාර්ථක වනු ඇත. පුහුණුවලත් රණශූරයන් පවා විරුද්ධවාදීන්ගේ ස්ථිර තලයට පැමිණීම ප්‍රතික්ෂේප කරයි.

   අඛණ්ඩ වෙඩි තැබීම සහ ඔඩා හමුදාව ඔවුන්ගේ භූමියේ සිටගෙන සෑම ආක්‍රමණයක්ම මැඩපැවැත්වීමට සමත් විය.දහවල් වන විට තකෙදා කැඩී පලා ගිය අතර ඔදා හමුදා දැඩි ලෙස ලුහුබැඳ ගිය.

සකායි තදත්සුගු සහ කනමෝරි නාගචිකා විසින් රාත්‍රියේදී කරන ලද ප්‍රහාරයකින් ශින්ගේන්ගේ බාල සොහොයුරා වූ තකෙදා නොබුසානේ ඝාතනය විය.